Czy firmy transportowe podlegają ustawie o ochronie sygnalistów?

Ustawa o ochronie sygnalistów, wdrażająca dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937, znana również jako "Dyrektywa o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa Unii", ma na celu zapewnienie ochrony osobom zgłaszającym naruszenia przepisów w kluczowych obszarach funkcjonowania przedsiębiorstw i instytucji.

Zakres stosowania ustawy

Przede wszystkim ustawa o ochronie sygnalistów nakłada obowiązki na przedsiębiorstwa i instytucje działające w sektorach uznanych za krytyczne z punktu widzenia interesu publicznego, w tym w zakresie:
- usług, produktów i rynków finansowych,
- przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu,
- bezpieczeństwa transportu,
- ochrony środowiska.

Ustawa wprowadza też próg zatrudnienia – obowiązek wdrożenia procedur ochrony sygnalistów mają firmy zatrudniające co najmniej 50 pracowników, przy czym dla przedsiębiorstw działających w wybranych sektorach (jak np. finansowy, lotniczy, morski) obowiązek ten dotyczy ich bez względu na liczbę zatrudnionych.

Czy firmy transportowe podlegają przepisom ustawy?

Odpowiedź na to pytanie zależy od tego, w jakiej branży działa firma transportowa i jakie są jej zadania. Ustawa mówi o *bezpieczeństwie transportu*, co dotyczy zwłaszcza firm związanych z transportem morskim i lotniczym, jak armatorzy, producenci wyrobów lotniczych, lotniska, a także kontrolerzy ruchu lotniczego. Zgodnie z dyrektywą 2019/1937, to właśnie te podmioty są wymienione w kontekście transportu.

Firmy przewozowe i spedycyjne działające w transporcie drogowym, które nie mają w swojej flocie samolotów ani statków, nie są bezpośrednio objęte zakresem tej ustawy ze względu na specyfikę działalności. Zatem nie można jednoznacznie stwierdzić, że każda firma transportowa podlega przepisom ochrony sygnalistów na podstawie wspomnianej ustawy, chyba że spełnia określone kryteria, np. przewozi towary niebezpieczne, prowadzi działania związane z ochroną środowiska lub zatrudnia dużą liczbę pracowników.

Wniosek

Podsumowując, firmy transportowe, które nie są związane z sektorem morskim, lotniczym lub specyficznymi regulacjami o ochronie środowiska, praniu pieniędzy czy finansowaniu terroryzmu, mogą nie być zobowiązane do stosowania przepisów ustawy o ochronie sygnalistów. Jednak firmy spedycyjne czy przewozowe, które obsługują przewozy morskie lub lotnicze, bądź zatrudniają powyżej 50 pracowników, powinny rozważyć wdrożenie procedur zgodnych z ustawą.

Pozostaje kluczowa kwestia interpretacji przepisów – jeżeli dana firma świadczy usługi związane z szeroko pojętym bezpieczeństwem transportu, np. transportem lotniczym, to może być zobowiązana do przestrzegania ustawy.